Teraz jest 28 mar 2024 14:22




Utwórz nowy wątek Odpowiedz w wątku  [ Posty: 13 ]  Przejdź na stronę 1, 2  Następna strona
 O aktywności radionuklidów w Czarnobylu w 1986 r. oraz dziś 
Autor Wiadomość
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 26 cze 2009 21:31
Posty: 465
Lokalizacja: Olkusz
Post O aktywności radionuklidów w Czarnobylu w 1986 r. oraz dziś
Niniejszy artykuł napisałem 3 maja 2010 r.,
tuż po 24. Rocznicy Awarii CzAES.

Zaktualizowałem go 3 maja 2019 r.
tuż po 33. Rocznicy Awarii CzAES…




Główne zmiany względem wersji z 2010 r.:

— aktualizacja danych na temat aktywności promieniotwórczej z 2010 r. na 2019 r. –
    zgodnie z tyt.: „O aktywności radionuklidów w Czarnobylu w 1986 r. oraz dziś

— rozdzielenie opisów aktywności izotopów danego pierwiastka na osobne podpunkty
    (przedtem były opisane w jednym akapicie razem, co utrudniało ich czytelność)

— usunięcie niedziałających linków do stron WWW oraz niedostępnych ilustracji –
    zastąpiłem je zbliżonymi do nich kształtem znakami ASCII

— uwidocznienie informacji o chemicznych właściwościach pierwiastków,
    które choć wcześniej były w tym tekście – nie dało się ich odczytać


    K
    A n d r z e j
    r
    o
    ń







WSTĘP


Jednym z wielu „argumentów” osób nastawionych przeciwko energetyce jądrowej jest możliwość skażenia „niewyobrażalną” wręcz ilością odpadów radioaktywnych połaci ziemskich po awarii takiej elektrowni.

Czołowym dla nich przykładem jest pamiętna awaria Czarnobyla w 1986 r., gdy skażeniu uległo do 146000 km? powierzchni ZSRR, a dzisiejszej Białorusi Ukrainy i Rosji, zaś nad Europą rozprzestrzeniła się radioaktywna chmura…
Jednak trzeba pamiętać, że poziom skażenia terenu był wówczas niebezpiecznie wysoki jedynie w najbliższym rejonie elektrowni oraz w obszarze leśnym zwanym „Czerwonym Lasem” – łącznie 0,5 km?. Jedynie w tych rejonach przebywanie przez pewien czas mogło skutkować problemami zdrowotnymi, bądź objawami ARS (choroby popromiennej).
Natomiast w dalszych rejonach, gdzie utworzono tzw. Strefę Wykluczenia i ewakuowano ludność poziom skażenia było już od początku tak naprawdę niegroźne. I wiele podjętych działań miało charakter często polityczny, jak np. ewakuacja aż kilkuset tysięcy ludzi:


Cytuj:
(…)Akcja opierała się na słabo uzasadnionym zaleceniu władz aby ewakuować ludność z terenów skażonych cezem-137 na poziomie powyżej 37 kBq/m², które to skażenie generuje dawkę promieniowania 0,2 mSv/rok czyli ponad dziesięciokrotnie mniejszą niż średnia dawka pochodząca od naturalnych źródeł promieniowania.

Dalsze decyzje o ewakuacji i przesiedleniach (czasem na tereny bardziej skażone niż te wysiedlane) były podejmowane – często wbrew opiniom specjalistów – przez czynniki polityczno-administracyjne jeszcze do roku 1992.

W oparciu o nieracjonalne przepisy wysiedlano ludzi z terenów o poziomie promieniowania niższym niż naturalne tło w Norwegii. Czasem przesiedleńcy w miejscu docelowym otrzymywali większe dawki promieniowania od radonu z podłoża, niż otrzymywaliby ze skażeń pozostawszy w domu. Z Prypeci wysiedlono ludzi do miejscowości Pleskoje, gdzie dawki na tarczycę od jodu-131 były 5 razy większe niż w opuszczanym miejscu.(…)

Źródło: W 20-tą rocznicę awarii Czarnobylskiej elektrowni jądrowej


Obrazek
Źródło: UNSCEAR

Cytuj:
(…)Według ocen podanych w UNSCEAR 2000 Annex J, EXPOSURES AND EFFECTS OF THE CHERNOBYL ACCIDENT, znormalizowana dawka w ciągu 70 lat życia 1986-2056 (µSv / kBq m-2) (p.531) została określona dokładniej, z uwzględnieniem różnic w procesach usuwania radionuklidów ze środowiska naturalnego na wsi i w mieście. Według tych ocen, współczynnik przeliczeniowy wynosi:

Na wsi – 88 µSv / kBq m-2
W mieście – 61 µSv / kBq m-2 a więc mniej niż oczekiwano w 1988 r.

Ostatecznie można stwierdzić, że skażenie 40 Ci/km² powoduje na wsi dawkę równą około 110 mSv/całe życie, a w mieście około 76 mSv/całe życie.(…)

Źródło: Czarnobyl - skutki zdrowotne



Warto wiedzieć, że: 40 Ci/km² = 1 480 000 000 000 Bq/km², tj. 1,48 TBq/km², ale jest to tym samym 0,00004 Ci/m² = 1 480 000 Bq/m², tj. 1,48 MBq/m².
Zatem choć mamy tu do czynienia ze sporymi lub wysokimi aktywnościami radionuklidów w skażonych rejonach, to jednak wynikające z nich dawki ekspozycyjne nie są jednak groźne – rzędu 0,1 Sv na całe życie…

Związane jest to z tym, że mierzalne, ale jednak nikłe skażenie dalszych rejonów, to nie „propaganda lobby atomowego” lecz… matematyka.

Cytuj:
Wyobraźmy sobie, że chcemy pokryć ta samą powierzchnię dużymi, średnimi i małymi kostkami. Dużymi kostkami pokryjemy małą część powierzchni, średnimi większą, a małymi największą:



▚▚
▚▚

▩▩
▩▩

A jeśli te „kostki” to radionuklidy? Okazuje się, że aktywność średnich kostek to już 1/2 aktywności dużej kostki, a aktywność małych kostek to już 1/4 aktywności dużej kostki:



■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

▪  ▪  ▪  ▪  ▪  ▪  ▪  ▪  ▪  ▪  ▪  ▪  ▪  ▪  ▪  ▪


Prócz spadku radioaktywności związanego z rozpraszaniem się radionuklidów w otoczeniu, kolejnym czynnikiem jest naturalny spadek aktywności związany z tzw. połowicznym czasem rozpadu.

Efektem tego jest spadek ogólnej aktywności promieniotwórczej w ciągu minionych właśnie 33 lat i to bez uwzględnienia fizycznego rozproszenia i dekontaminacji…






IZOTOPY WYEMITOWANE W WYNIKU AWARII


W wyniku awarii zostało wyemitowanych wiele różnych izotopów, których aktywności wynoszą od ułamka sekundy do wielu lat. Z punktu widzenia medycyny najistotniejszym izotopem stanowiącym zagrożenie był początkowo Jod-131, którego wysoka aktywność bardzo szybko zanikła. Obecnie głównym izotopem skażającym rejon Czarnobyla jest Cez-137 i dziesięciokrotnie mniejszej ilości od niego Stront-90, natomiast wiele innych izotopów zostały wyemitowanych bądź w małej ilości lub mają niską aktywność, więc skażenie nimi to marginalny problem – do nich zalicza się m.in. aktynowce (izotopy: Uranu, Plutonu, Ameryku, Kiuru itp.).


WAŻNE: Obecnie sumaryczna aktywność z pierwotnej 14 591 969 290 000 000 000 Bq = 1,46e+16 Bq, spadła aż ponad STO PIĘĆDZIESIĄT DZIEWIĘĆ RAZY do: 91 640 838 054 460 500 Bq = 9,16e+16 Bq (wartość aktywności dot. 2019 r.).

Trzeba pamiętać jednak, że do atmosfery i do dalszych rejonów wydostało się zaledwie niecałe 52 kg radionuklidów, zawierających ok. 2,10e+26 jąder atomów, czyli w tym momencie aktywność przejawiało średnio 1 na 14 mln z ich jąder.

Czemu z tak dużej elektrowni jest tak mało odpadów? Bo tyle powstaje! Większość masy rdzenia to nierozszczepialny Uran-238, a w świeżym paliwie było tylko 1,8% rozszczepialnego U-235, zaś w „wypalonym” paliwie jest go nawet mniej. Wiele produktów rozszczepienia ma bardzo krótki czas połowicznego rozpadu mniejszy od sekundy, więc nawet jak się wydostały, to po chwili ich już nie było.

Prócz tych radionuklidów na zewnątrz reaktora wydostały się też części z rdzenia – opadły one tylko w pobliżu Elektrowni i zostały one skrzętnie zebrane (gdyż dziś w tym miejscu gdzie leżało wówczas mnóstwo tych radioaktywnych odłamków zatrzymują się przed Sarkofagiem wycieczki i raczej nic im obecnie nie powinno grozić).




Poniżej opisanych jest 25 izotopów wymienionych w Raporcie UNSCEAR2000:
„ANNEX J: EXPOSURES AND EFFECTS OF THE CHERNOBYL ACCIDENT” (s.519)

BARDZO WAŻNE: Poniżej podane będą aktywności tych izotopów w Bq, i choć są to stosunkowo wysokie liczby, to są dużo mniejsze w porównaniu z aktywnością wydzieloną w wyniku wybuchu bomby zrzuconej na Hiroszimę = 8,00e+24 Bq (czyli ~540 000 WIĘKSZA od emisji z Czarnobyla!). Podobna fizyczna ilość pierwiastków promieniotwórczych uległa rozproszeniu nad Japonią, gdyż ładunek „Little Boy”-a przed połączeniem w masę krytyczną wynosił: 26 + 38 kg, czyli w sumie ponad 64 kg wysoko wzbogaconego uranu. Są jednak pewne różnice między eksplozją jądrową, a awarią reaktora… W przypadku eksplozji tamtej bomby jądrowej rozszczepieniu na wysokoaktywne nuklidy uległo zaledwie 0,6-0,8 kg tegoż uranu, emisje promieniotwórcze nad Japonią były jednorazowe: z Hiroszimy i kilka dni później z Nagasaki – a nie trwał jak w 1986 r. wiele dni, nim udało się ugasić pożar IV Bloku CzAES i obniżyć, a potem zablokować emisje z odsłoniętego rdzenia reaktora RMBK.






GAZY SZLACHETNE




Krypton

Właściwości:   Krypton jest gazem szlachetnym odkrytym przez W.Ramsaya i M.Traversa w 1898 r. jako składnik powietrza. Krypton jest gazem bezbarwnym bez smaku i zapachu. Słabo rozpuszcza się w wodzie. Krypton jest gazem o cząstkach jednoatomowych, chemicznie biernym w zwykłych warunkach. Jedynie stosując specyficzne warunki (niska temp.+ wyładowania elektryczne) uzyskano m.in. związek dwu- i czterofluorku kryptonu. Krypton otrzymuje się przez destylację frakcyjną ciekłego powietrza, a wykorzystuje się w np. w żarówkach dużej mocy.
Krypton nie jest toksyczny.


Krypton a awaria Czarnobyla:   W wyniku awarii Czarnobyla zostało wyemitowanych 3,30e+16 Bq Kryptonu-85
(100% pierwotnej zawartości w rdzeniu).
Ponieważ 1 gram Kryptonu-85 ma aktywność 1,45e+13 Bq (ponad 181 mln× większą od Uranu-235), odpowiadało tym samym emisji 2271 g izotopu.
Po 33 latach zostało jeszcze tylko 269 g Kryptonu-85 o łącznej aktywności 3,91e+15 Bq.
Za 120 lat po awarii zostanie już tylko 1 gram z pierwotnej ilości tego izotopu.
Przemiana wszystkich jąder Kryptonu-85 pochodzącego z Czarnobyla nastąpi po 900 lat, ale z uwagi na brak interakcji z żywymi organizmami oraz rozproszenie w powietrzu do śladowego stężenia, ten izotop nie nie stanowi istotnego zagrożenia dla ludzi.

Cytuj:
Przemiany promieniotwórcze izotopu Kryptonu:

Kod:
  ░░░░░░░░░
  ░ 85-Kr ░
  ░░░░░░░░░
      ░ 
  β-  ░  T½ = 10,72 lat
      ░ 
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░ 85-Rb ░  S T A B I L N Y  ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░






Ksenon

Właściwości:   Ksenon jest gazem szlachetnym odkrytym przez Williama Ramsaya i Morrisa Traversa w 1898 r. jako składnik powietrza. Ksenon jest gazem bezbarwnym bez smaku i zapachu. Słabo rozpuszcza się w wodzie. Ksenon jest gazem o cząstkach jednoatomowych, chemicznie biernym w zwykłych warunkach. Jedynie stosując specyficzne warunki uzyskano związki ksenonu z fluorem. Ksenon otrzymuje się przez destylację frakcyjną ciekłego powietrza, a wykorzystuje się w np. w żarówkach dużej mocy, żarówkach jarzeniowych, czy fotograficznych lampach błyskowych.
Ksenon nie jest toksyczny.


Ksenon a awaria Czarnobyla:   W wyniku awarii Czarnobyla zostało wyemitowanych 6,50e+18 Bq Ksenonu-133
(100% pierwotnej zawartości w rdzeniu).
Ponieważ 1 gram Ksenonu-133 ma aktywność 6,93e+15 Bq (prawie 87 mld× większą od Uranu-235), odpowiadało tym samym emisji 938 g izotopu.
Z uwagi na krótki czas połowicznego rozpadu, tego izotopu, jego ilość zmniejszyła się do 1 g w ciągu zaledwie 0,14 roku. Przemiana wszystkich jąder Ksenonu-133 pochodzącego z Czarnobyla nastąpiła w ciągu 1,17 roku, ale z uwagi na jego brak interakcji z żywymi organizmami oraz rozproszenie w powietrzu do śladowego stężenia, ten izotop nie stanowił i w 1986 r. być może dużego zagrożenia.

Cytuj:
Przemiany promieniotwórcze izotopu Ksenonu:

Kod:
  ░░░░░░░░░░
  ░ 133-Xe ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░  T½ = 5,245 dni
      ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░ 133-Cs ░  S T A B I L N Y  ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░








LOTNE ELEMENTY




Tellur

Właściwości:   Tellur odkrył w 1782 r. Franz Müller von Reichenstein w minerałach towarzyszących złotu. Tellur ma dwie odmiany alotropowe: kruchą krystaliczną o metalicznym srebrzystobiałym połysku, oraz bezpostaciową brązowoczarną. Tellur zalicza się do półmetali. Rozpuszcza się w kwasach utleniających i zasadach. Stosuje się go jako dodatek do pewnych stopów, lub zamiennik siarki zwiększający odporność fizykochemiczną kauczuku. Tellur jest stosowany jako katalizator w wielu procesach chemicznych.
Tellur nie jest toksyczny, Toksyczne są jednak jego związki.


Tellur a awaria Czarnobyla:   W wyniku awarii Czarnobyla zostało wyemitowanych co najmniej dwa różne izotopy Telluru:

  • W 1986 r. uległo emisji do otoczenia 2,40e+17 Bq izomeru Telluru-129ᵐ
    (23% pierwotnej zawartości w rdzeniu).
    Ponieważ 1 gram Telluru-129ᵐ ma aktywność 1,12e+15 Bq (prawie 14 mld× większą od Uranu-235), odpowiadało tym samym emisji 215 g tego izotopu.
    Z uwagi na krótki czas połowicznego rozpadu, tego izotopu, jego ilość zmniejszyła się do 1 g w ciągu zaledwie 0,71 roku. Przemiana wszystkich jąder izomeru Telluru pochodzącego z Czarnobyla nastąpiła w ciągu 7,34 lat.
    UWAGA: W międzyczasie izomer Telluru-129ᵐ przekształcił się już całkowicie w długożyciowy izotop Jod-129 o okresie połowicznego rozpadu prawie 16 mln lat, jednakże tym samym diametralnie spadła aktywność promieniotwórcza tych 215 gram 240 000 000 000 000 000 Bq (= 2.40e+17 Bq) Te-129ᵐ do 215 g I-129 1 406 000 000 Bq (= 1.41e+09 Bq), czyli zmniejszyła się prawie 200 mln razy, tj. do 0,000000006 (= 0,0000006%) pierwotnej aktywności Telluru-129?!
    Nuklid ten przekształci się ostatecznie w trwały izotop Ksenonu – Xe-129. Nieprędko to nastąpi, bo całkowita przemiana tegoż długożyciowego Jodu w Ksenon nastąpi za prawie… 1,3 mld lat!

  • Z uszkodzonego IV Bloku CzAES wydostała się aktywność 1,15e+18 Bq izotopu Telluru-132
    (26% pierwotnej zawartości w rdzeniu).
    Fizyczna ilość 1 gram Telluru-132 ma aktywność 1,12e+16 Bq (ponad 140 mld× większą od Uranu-235) – odpowiadało tym samym emisji 102 g tego izotopu.
    Z uwagi na krótki czas połowicznego rozpadu, tego izotopu, jego ilość zmniejszyła się do 1 g w ciągu zaledwie tylko 0,06 roku. Przemiana wszystkich jąder izotopu Telluru pochodzącego z Czarnobyla nastąpiła w ciągu 0,69 roku.
    Nuklid ten przekształcił się dziś ostatecznie w trwały izotop Ksenonu – Xe-132.


Cytuj:
Przemiany promieniotwórcze izomeru i izotopu Telluru.

Izomery (oznaczane literą „ᵐ” przy liczbie masowej) są to izotopy w stanie wzbudzenia: mogą przejść w stan podstawowy tego samego izotopu emitując foton gamma, bądź transmutować w inny izotop emitując także cząstkę (alfa lub beta):

Kod:
  ░░░░░░░░░░░
  ░ 129ᵐ-Te ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░░░░░░░░░░░                          ░
      ░                                ░
  γ   ░ (63%)  T½ = 34 dni      β-, γ  ░ (37%)  T½ = 34 dni 
      ░                                ░
  ░░░░░░░░░░                           ░
  ░ 129-Te ░                           ░
  ░░░░░░░░░░                           ░
      ░                                ░
  β-  ░  T½ = 70 min.                  ░
      ░                                ░
  ░░░░░░░░░                            ░
  ░ 129-I ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░  T½ = 15700000 lat
     ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░ 129-Xe ░  S T A B I L N Y  ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░


Kod:
  ░░░░░░░░░░
  ░ 132-Te ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░   T½ = 78,2 godz.
      ░
  ░░░░░░░░░
  ░ 132-I ░
  ░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░  T½ = 2,4 godz.
      ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░ 132-Xe ░  S T A B I L N Y  ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░






Jod

Właściwości:   Jod odkrył w 1812 r. Bernard Courtois w ługach warzelniczych. Jod jest fioletowoczarnym krystalicznym ciałem stałym o charakterystycznej woni. Jod łatwo sublimuje, pary jodu także mają barwę fioletowoczarną. Nieznacznie rozpuszcza się w wodzie, znacznie lepiej zaś w np. w alkoholu, eterze czy benzenie. Stosuje się go do dezynfekcji (10% alkoholowy roztwór jodu to jodyna) czy w technice klasycznej fotografii (jodki srebra).
Optymalne ilości jodu (występujące np. w rybach) ma istotne znaczenie w prawidłowych czynnościach tarczycy, Pary jodu działają silnie drażniąco na błony śluzowe i układ pokarmowy. Stężony jod powoduje trudno gojące się oparzenia skóry.


Jod a awaria Czarnobyla:   W wyniku awarii Czarnobyla zostało wyemitowanych co najmniej dwa różne izotopy Jodu:

  • W 1986 r. uległo emisji do otoczenia 1,76e+18 Bq izotopu Jodu-131
    (57% pierwotnej zawartości w rdzeniu).
    Ponieważ 1 gram Jodu-131 ma aktywność 4,59e+15 Bq (ponad 57 mld× większą od Uranu-235), odpowiadało tym samym emisji 383 g tego izotopu.
    Z uwagi na krótki czas połowicznego rozpadu, tego izotopu, jego ilość zmniejszyła się do 1 g w ciągu zaledwie 0,19 roku dla 131-I. Przemiana wszystkich jąder izotopów Jodu pochodzących z Czarnobyla nastąpiła odpowiednio w ciągu 1,77 roku. Oczywiście jeszcze po tym czasie „rozpadał się” pochodzący od Jodu-131, izomer Xe-131?, ale i on rozpadł się wkrótce potem – i gdy minęło nieco ponad dwa lata, to już po tym izotopie jodu nie było śladu…

  • Z uszkodzonego IV Bloku CzAES wydostała się aktywność 2,50e+18 Bq izotopu Jodu-133
    (37% pierwotnej zawartości w rdzeniu).
    Fizyczna ilość 1 gram Jodu-133 ma aktywność 4,20e+16 Bq (ponad 524 mld× większą od Uranu-235), odpowiadało tym samym emisji 60 g tego izotopu.
    Z uwagi na krótki czas połowicznego rozpadu, tego izotopu, jego ilość zmniejszyła się do 1 g w ciągu zaledwie 0,19 roku. Przemiana wszystkich jąder tego izotopu Jodu pochodzących z Czarnobyla nastąpiła odpowiednio w ciągu 0,18 roku. Rzecz jasna jeszcze po tym czasie „rozpadał się” pochodzący od Jodu-131, izomer Xe-133? i izotop X-133, ale i one rozpadł się wkrótce potem – i gdy minęło nieco ponad rok, to już po tym izotopie jodu nie było śladu…


Cytuj:
Przemiany promieniotwórcze izotopów Jodu:

Kod:
     ░░░░░░░░░
     ░ 131-I ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
     ░░░░░░░░░                                 ░
         ░                                     ░
  β-, γ  ░ (98,89%)  T½ = 8,04 dnia        β-  ░ (1,11%)  T½ = 8,04 dnia
         ░                                     ░
         ░                                 ░░░░░░░░░░░
         ░                                 ░ 131ᵐ-Xe ░
         ░                                 ░░░░░░░░░░░
         ░                                     ░
         ░                                 γ   ░  T½ = 11,9 dni
         ░                                     ░
     ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
     ░ 131-Xe ░       S T A B I L N Y       ░ 131-Xe ░
     ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░


Kod:
     ░░░░░░░░░
     ░ 133-I ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
     ░░░░░░░░░                                 ░
         ░                                     ░
  β-, γ  ░  (97,1%)  T½ = 20,8 godz.       β-  ░  (2,9%)  T½ = 20,8 godz.
         ░                                     ░
         ░                                 ░░░░░░░░░░░
         ░                                 ░ 133ᵐ-Xe ░
         ░                                 ░░░░░░░░░░░
         ░                                     ░
         ░                                 γ   ░  T½ = 2,188 dni
         ░                                     ░
     ░░░░░░░░░░                                ░
     ░ 133-Xe ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
     ░░░░░░░░░░
         ░
     β-  ░  T½ = 5,245 dni
         ░
     ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
     ░ 133-Cs ░  S T A B I L N Y  ░
     ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░






Cez

Właściwości:   Cez odkryli w 1860 r. Bunsen i Kirchoff metodą spektroskopową w jednej z niemieckich wód zdrojowych. Cez jest miękkim, srebrzystobiałym metalem o silnym połysku na świeżym przekroju. Reaguje bardzo gwałtownie z wodą, wodorem, fluorowcami czy siarką. W zetknięciu z powietrzem ulega samozapaleniu tworząc ditlenek cezu. Przechowuje się go w nafcie, oleju parafinowym lub w atmosferze obojętnych gazów. Stosuje się go do wyrobu katod w fotokomórkach i swego czasu jako pochłaniacz gazów w lampach radiowych.
Cez powoduje silne oparzenia. Sole cezu są silnie trujące.


Cez a awaria Czarnobyla:   W wyniku awarii Czarnobyla zostało wyemitowanych co najmniej trzy różne izotopy Cezu:

  • W 1986 r. uległo emisji do otoczenia 5,40e+16 Bq izotopu Cezu-134
    (32% pierwotnej zawartości w rdzeniu).
    Ponieważ 1 gram Cezu-134 ma aktywność 4,79e+13 Bq (ppnad 599 mln× większą od Uranu-235), odpowiadało tym samym emisji 1127 g tego izotopu.
    Po 33 latach zostało jeszcze tylko niecałe 0,02 g Cezu-134 o aktywności 8,22e+11 Bq (czyli było go fizycznie tylko 1 g już w niecałe 21 lat po awarii!).

  • Z uszkodzonego IV Bloku CzAES wydostała się aktywność 3,60e+16 Bq izotopu Cezu-136
    (33% pierwotnej zawartości w rdzeniu).
    W przypadku Cezu-136 jego aktywność właściwa 1 g = 2,71+e15 Bq (prawie 34 mld× większa od Uranu-235), odpowiadająca emisji 13 g tego izotopu.
    Obecnie już wyemitowany z CzAES Cez-136 już nie istnieje – rozpad promieniotwórczy wszystkich jego jąder atomowych nastąpił już w zaledwie 2.73 lat po awarii.

  • W wyniku awarii Czarnobyla zostało wyemitowanych 8,50e+16 Bq izotopu Cezu-137
    (33% pierwotnej zawartości w rdzeniu).
    1 gram Cezu-137 ma aktywność 3,22e+12 Bq (ponad 40 mln× większą od Uranu-235), odpowiadało to tym samym największej ilościowo emisji fizycznej spośród wymienionych tu dwudziestu pięciu izotopów: 26381 g
    Zatem dziś z tych trzech izotopów pozostanie jeszcze przez niestety aż 2604 lat Cez-137 – pewnym „pocieszeniem” jest to, że jego ilość z dzisiejszych ponad 12 kg zmniejszy się do 1 g w ciągu 418 lat od awarii.


Cytuj:
Przemiany promieniotwórcze izotopów Cezu:

Kod:
  ░░░░░░░░░░
  ░ 134-Cs ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░  T½ = 2,062 lat
      ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░ 134-Ba ░  S T A B I L N Y  ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░


Kod:
  ░░░░░░░░░░
  ░ 136-Cs ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░  T½ = 13,1 dnia
      ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░ 136-Ba ░  S T A B I L N Y  ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░


Kod:
  ░░░░░░░░░░
  ░ 137-Cs ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░░░░░░░░░░                              ░
      ░                                   ░
  β-  ░ (94,6%)  T½ = 30 lat       β-, γ  ░ (5,4%)  T½ = 30 lat
      ░                                   ░
  ░░░░░░░░░░░                             ░
  ░ 137ᵐ-Ba ░                             ░
  ░░░░░░░░░░░                             ░
      ░                                   ░
   γ  ░  T½ = 2,552 min.                  ░
      ░                                   ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░ 137-Ba ░      S T A B I L N Y      ░ 137-Ba ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░








SKŁADNIKI O POŚREDNICH TEMP. TOPNIENIA




Stront

Właściwości:   Stront otrzymał w 1808 r. Humphrey Devy w wyniku elektrolizy wilgotnego tlenku strontu. Stront jest srebrzystobiałym miękkim metalem o podobnych właściwościach do sodu, dającym się łatwo kroić nożem. Na powietrzu traci połysk pokrywając się brunatną warstwą tlenków, które nie dopuszczają do dalszego utleniania głębszych jego warstw. Stront służył do usuwania resztek gazów w lampach radiowych, zaś jego związki m.in. do produkcji ogni sztucznych lub jako biała farba malarska (biel strontowa).
Stront i jego sole nie są toksyczne. Istnieje zagrożenie dotyczące izotopu Strontu-90; kumuluje się w kościach powodując uszkodzenie krwiotwórczej tkanki szpikowej.


Stront a awaria Czarnobyla:   W wyniku awarii Czarnobyla zostało wyemitowanych co najmniej dwa różne izotopy Strontu:

  • W 1986 r. uległo emisji do otoczenia 1,15e+17 Bq izotopu Strontu-89
    (3% pierwotnej zawartości w rdzeniu).
    Ponieważ 1 gram Strontu-89 ma aktywność 1,08e+15 Bq (prawie 14 mld× większą od Uranu-235), odpowiadało tym samym emisji 107 g tego izotopu. Obecnie już zupełnie nie ma Strontu-89 w środowisku…
    Z uwagi na krótki czas połowicznego rozpadu Strontu-89 – jego ilość zmniejszyła się do 1 g w ciągu zaledwie 0,93 roku, a przemiana wszystkich jąder w 10,97 lat.

  • Z uszkodzonego IV Bloku CzAES wydostała się aktywność 1,00e+16 Bq izotopu Strontu-90
    (4% pierwotnej zawartości w rdzeniu).
    1 gram Strontu-90 ma aktywność 5,05e+12 Bq (ponad 63 mln× większą od Uranu-235), odpowiadało tym samym emisji 1979 g tego izotopu – dziś po trzydziestu trzech latach po pamiętnej awarii pozostało jest rozproszone w coraz większym stopniu 902 g Strontu-90.
    Obecnie więc z tych dwóch izotopów pozostanie jeszcze w środowisku przez niestety aż 2403 lat Stront-90 – na „pocieszenie” dodać można, że jego ilość z dzisiejszego prawie 1 kg zmniejszy się do 1 g w ciągu 291 lat od awarii.


Cytuj:
Przemiany promieniotwórcze izotopów Strontu:

Kod:
  ░░░░░░░░░
  ░ 89-Sr ░
  ░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░  T½ = 50,5 dni
      ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░ 89-Y ░  S T A B I L N Y  ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░


Kod:
  ░░░░░░░░░
  ░ 90-Sr ░
  ░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░   T½ = 29,12 lat
      ░
  ░░░░░░░░
  ░ 90-Y ░
  ░░░░░░░░
      ░
  β-  ░  T½ = 64 godz.
      ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░ 90-Zr ░  S T A B I L N Y  ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░






Rubid

Właściwości:   Rubid odkryli w 1861 r. Bunsen i Kirchoff metodą spektroskopową w minerale lepidolicie. Rubid jest srebrzystobiałym miękkim metalem o połysku na świeżym przekroju. Jest jednym z najaktywniejszych metali. Reaguje gwałtownie z wodą, ulegając przy tym zapaleniu. Rubid jest samozapalny. Przechowuje się go w nafcie, oleju parafinowym lub w atmosferze obojętnych gazów. Stosuje się go do pokrywania wnętrz w fotokomórkach i do produkcji niektórych szkieł laboratoryjnych.
W zetknięciu ze skórą powoduje silne oparzenia. Sole Rubidu są trujące..


Rubid a awaria Czarnobyla:   W wyniku awarii Czarnobyla zostało wyemitowanych co najmniej dwa różne izotopy Rubidu:

  • W 1986 r. uległo emisji do otoczenia 1,68e+17 Bq izotopu Rubidu-103
    (4% pierwotnej zawartości w rdzeniu).
    Ponieważ 1 gram Rubidu-103 ma aktywność 1,20e+15 Bq (prawie 15 mld× większą od Uranu-235), odpowiadało tym samym emisji 141 g tego izotopu.
    Z uwagi na krótki czas połowicznego rozpadu, izotopu Rubidu-103, jego ilość zmniejszyła się do 1 g w ciągu zaledwie 0,77 roku, a przemiana wszystkich jąder w 8,54 lat.

  • Z uszkodzonego IV Bloku CzAES wydostała się aktywność 7,30e+16 Bq izotopu Rubidu-106
    (8% pierwotnej zawartości w rdzeniu).
    1 gram Rubidu-106 ma aktywność 1,24e+14 Bq (ponad 1,5 mld× większą od Uranu-235), odpowiadało tym samym emisji 589 g tego izotopu. Obecnie jest rozproszone w coraz większym stopniu wyłącznie nikłe 0,00000008 g (tj. 0,08 µg) Rubidu-106, o łącznej aktywności wraz z Rodem-106 = 2,04e+07 Bq.
    Obecnie więc z tych dwóch izotopów pozostanie jeszcze Rubid-106 przez kolejne najbliższe 26 lat, tj. aż minie 59 lat od awarii CzAES – jednak nie ma się co obawiać, gdyż jest on mocno rozproszony, a jego ilość z wyemitowanych prawie 600 g spadła już do 1 g w ciągu niecałych 10 lat po awarii.


Cytuj:
Przemiany promieniotwórcze izotopów Rubidu:

Kod:
  ░░░░░░░░░░
  ░ 103-Ru ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░░░░░░░░░░                                ░
      ░                                     ░
  β-  ░ (99,7%)  T½ = 39,28 dni      β-, γ  ░ (0,3%)  T½ = 39,28 dni
      ░                                     ░
  ░░░░░░░░░░░                               ░
  ░ 103m-Rh ░                               ░
  ░░░░░░░░░░░                               ░
      ░                                     ░
  γ   ░  T½ = 56,12 min.                    ░
      ░                                     ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░ 103-Rh ░       S T A B I L N Y       ░ 103-Rh ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░


Kod:
  ░░░░░░░░░░
  ░ 106-Ru ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░   T½ = 368,2 dni
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 106-Rh ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░  T½ = 29,9 sek.
      ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░ 106-Pd ░  S T A B I L N Y  ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░






Bar

Właściwości:   Bar odkrył w 1808 r. Humphrey Devy w wyniku elektrolizy wilgotnego tlenku baru. Bar jest srebrzystobiałym miękkim metalem. Bar burzliwie rozkłada wodę, wydzielając z niej wodór, dlatego też należy przechowywać go w nafcie. Bar nie ma większego znaczenia praktycznego; jest używany jako dodatek do stopów łożyskowych, a swego czasu w radiotechnice do usuwania resztek gazów z lamp radiowych.
Związki Baru nierozpuszczalne w wodzie nie są toksyczne. Rozpuszczalne w wodzie sole Baru są silnymi truciznami: atakują układ nerwowy, serce, wątrobę i śledzionę..


Bar a awaria Czarnobyla:   W wyniku awarii Czarnobyla zostało wyemitowanych 2,40e+17 Bq izotopu Baru-140
(4% pierwotnej zawartości w rdzeniu).
Ponieważ 1 gram Baru-140 ma aktywność 2,71e+15 Bq (prawie 34 mld× większą od Uranu-235), odpowiadało tym samym emisji 89 g tego izotopu.
Z uwagi na krótki czas połowicznego rozpadu, izotopu Baru-140, jego ilość zmniejszyła się do 1 g w ciągu zaledwie 0,23 roku, a przemiana wszystkich jąder w 2,74 lat.


Cytuj:
Przemiany promieniotwórcze izotopu Baru:

Kod:
  ░░░░░░░░░░
  ░ 140-Ba ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░   T½ = 12,74 dni
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 140-La ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░  T½ = 40,27 godz.
      ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░ 140-Ce ░  S T A B I L N Y  ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░








SKŁADNIKI TRUDNOTOPLIWE (w tym elementy paliwa)




Cyrkon

Właściwości:   Cyrkon odkrył w 1789 r. Marin Klaproth w minerale pochodzącym z Cejlonu zwanym także… cyrkonem! Jednak był to tak naprawdę ditlenek cyrkonu. Sam metal udało się wydzielić metodą elektrolityczną dopiero w w 1924 r. Berzeliusowi. Cyrkon jest srebrzystym metalem, łatwo obrabialnym na zimno i gorąco. Jest tak podobny swymi właściwościami do Hafnu, że separacja tych dwóch pierwiastków od siebie jest trudna. Cyrkon służy jako dodatek uszlachetniający stal. Stabilne izotopy cyrkonu szczególnie pożądane są w technice jądrowej, gdyż świetnie się nadają w konstrukcji reaktora i są odporne na wysoki strumień neutronów.
Związki Cyrkonu przyspieszają usuwania z wątroby i śledziony u skażonych osób, szkodliwego plutonu promieniotwórczego.


Cyrkon a awaria Czarnobyla:   W wyniku awarii Czarnobyla zostało wyemitowanych 1,96e+17 Bq izotopu Cyrkonu-95
(3% pierwotnej zawartości w rdzeniu).
Był to raczej jeden z produktów rozszczepień U-235/Pu-239, niż np. aktywowany element konstrukcji reaktora.
Ponieważ 1 gram Cyrkonu-95 ma aktywność 7,96e+14 Bq (prawie 10 mld× większą od Uranu-235), odpowiadało tym samym emisji 246 g tego izotopu.
Z uwagi na krótki czas połowicznego rozpadu, izotopu Cyrkon-95, jego ilość zmniejszyła się do 1 g w ciągu zaledwie 1,39 roku, a przemiana wszystkich jąder w 14,09 lat.


Cytuj:
Przemiany promieniotwórcze izotopu Cyrkonu:

Kod:
     ░░░░░░░░░
     ░ 95-Zr ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
     ░░░░░░░░░                                ░
         ░                                    ░
  β-, γ  ░  (99,3%)  T½ = 63,98 dni       β-  ░  (0,7%)  T½ = 63,98 dni
         ░                                    ░
         ░                                ░░░░░░░░░░
         ░                                ░ 95ᵐ-Nb ░
         ░                                ░░░░░░░░░░
         ░                                    ░
         ░                                γ   ░  T½ = 86,6 godz.
         ░                                    ░
     ░░░░░░░░░                                ░
     ░ 95-Nb ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
     ░░░░░░░░░
         ░
     β-  ░  T½ = 35,15 dni
         ░
     ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
     ░ 95-Mo ░  S T A B I L N Y  ░
     ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░






Molibden

Właściwości:   Molibden odkrył w 1778 r. Karl Schelle, a otrzymał w 1782 r. Hjelle. Molibden jest srebrzystobiałym twardym i kruchym metalem. Daje efekt fotoelektryczny. Stosowany jest przede wszystkim w produkcji szlachetnych stali stopowych, elementów grzejnych w piecach oporowych, a także służy do produkcji podpórek i uchwytów drucika wolframowego w żarówkach. Izotop Molibden-99 pełni ważną rolę w diagnostyce medycznej. Jego produkcją na światową skalę zajmuje się od niedawna IEA „Świerk”.
Molibden nie jest toksyczny (jedynie pył może działać drażniąco na drogi oddechowe).


Molibden a awaria Czarnobyla:   W wyniku awarii Czarnobyla zostało wyemitowanych 1,68e+17 Bq izotopu Molibdenu-99
(3% pierwotnej zawartości w rdzeniu).
Ponieważ 1 gram Molibdenu-99 ma aktywność 1,78e+16 Bq (ponad 222 mld× większą od Uranu-235), odpowiadało tym samym emisji zaledwie 9 g tego izotopu.
Z uwagi na krótki czas połowicznego rozpadu, izotopu Molibden-99, jego ilość zmniejszyła się do 1 g w ciągu zaledwie 0,02 roku, a przemiana wszystkich jąder w 0,57 roku. Przekształcił się on jednak ostatecznie w długożyciowy Technet-99, który ma tym samym znacznie niższą aktywność właściwą od Molibdenu-99, stąd obecne 9 g Tc-99 ma aktywność 5,94e+09 Bq, czyli kilkadziesiąt milionów razy mniejszą, tj. niecałe 0,00000004 (0,000004%) pierwotnej aktywności Mo-99.[/size]


Cytuj:
Przemiany promieniotwórcze izotopu Molibdenu:

Kod:
  ░░░░░░░░░
  ░ Mo-99 ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░░░░░░░░░                                ░
      ░                                    ░
  β-  ░  (87,6%)  T½ = 66 godz.     β-, γ  ░  (12,4%)  T½ = 66 godz.
      ░                                    ░
  ░░░░░░░░░░                               ░
  ░ 99ᵐ-Tc ░                               ░
  ░░░░░░░░░░                               ░
      ░                                    ░
  γ   ░  T½ = 6,02 godz.                   ░
      ░                                    ░
  ░░░░░░░░░                                ░
  ░ 99-Tc ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░  T½ = 213000 lat
      ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░ 99-Ru ░  S T A B I L N Y  ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░






Cer

Właściwości:   Cer otrzymali w 1803 r.: M. Klapotch, oraz J. Berzelius, wraz z A. Eckebergiem,. ale był to tlenek cerowy. Cer metaliczny otrzymał w 1826 r. Mosander. Cer jest metalem lśniącym, stalowoszarym, miękkim, kowalnym i ciągliwym. Wykazuje silne właściwości piroforyczne (pocieranie go generuje iskry). Cer stosowany jest jako dodatek uszlachetniający stopy glinu miedzi i stal. Razem z żelazem służy do produkcji kamieni do zapalniczek. szkło o znacznej zawartości ceru chroni przed działaniem substancji promieniotwórczych.
Związki ceru są silnymi truciznami.


Cer a awaria Czarnobyla:   W wyniku awarii Czarnobyla zostało wyemitowanych co najmniej dwa różne izotopy Ceru:

  • W 1986 r. uległo emisji do otoczenia 1,96e+17 Bq izotopu Ceru-141
    (4% pierwotnej zawartości w rdzeniu).
    Ponieważ 1 gram Ceru-141 ma aktywność 1,06e+15 Bq (ponad 13 mld× większą od Uranu-235), odpowiadało tym samym emisji 186 g tego izotopu.
    Z uwagi na krótki czas połowicznego rozpadu, izotopu Ceru-141, jego ilość zmniejszyła się do 1 g w ciągu zaledwie 0.67 roku, a przemiana wszystkich jąder w 7.07 lat.

  • Z uszkodzonego IV Bloku CzAES wydostała się aktywność 1,16e+17 Bq izotopu Ceru-144
    (3% pierwotnej zawartości w rdzeniu).
    Natomiast 1 gram Ceru-144 ma aktywność 1,18e+14 Bq (prawie 1,5 mld× większą od Uranu-235), odpowiadało tym samym emisji 982 g tego izotopu. Obecnie jest rozproszone w coraz większym stopniu nikłe 0,0000000002 g = 0,0002 µg = 0,2 ng Ceru-144 o łącznej aktywności wraz z Prazeodymem-144 i Prazeodymem-144? = 4,05e+04 Bq.
    Obecnie więc z tych dwóch izotopów pozostanie jeszcze Cer-144 przez około 11 lat, czyli 44 lat od awarii CzAES – jednak trzeba pamiętać, że z ówczesnego niecałego 1 kg zmniejszyła się już do 1 g w ciągu prawie 8 lat od awarii, tak więc już dziś radio-„aktywność” tego rozproszonego w terenie izotopu jest bez znaczenia. Przemienia się on obecnie w naturalnie występujący ultra-długożyciowy izotop Neodym-144 o tak nikłej promieniotwórczości, że traktowany jest on często w zasadzie jak by był pierwiastkiem stabilnym…


Cytuj:
Przemiany promieniotwórcze izotopów Ceru

Kod:
  ░░░░░░░░░░
  ░ 141-Ce ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░  T½ = 32,5 dni
      ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░ 141-Pr ░  S T A B I L N Y  ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░


Kod:
     ░░░░░░░░░░
     ░ 144-Ce ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
     ░░░░░░░░░░                                ░
         ░                                     ░
  β-, γ  ░  (98,22%)  T½ = 284,3 dni       β-  ░  (1,78%)  T½ = 284,3 dni
         ░                                     ░
         ░                                 ░░░░░░░░░░░
         ░                                 ░ 144ᵐ-Pr ░
         ░                                 ░░░░░░░░░░░
         ░                                     ░
         ░                                 γ   ░  T½ = 7,2 min.
         ░                                     ░
     ░░░░░░░░░░                                ░
     ░ 144-Pr ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
     ░░░░░░░░░░
         ░
     β-  ░  T½ = 17,28 min.
         ░
     ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
     ░ 144-Nd ░  quasi „S T A B I L N Y”  ░
     ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
         ░
      α  ░   T½ = 2290000000000000 lat
         ░
     ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
     ░ 140-Ce ░  S T A B I L N Y  ░
     ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░






Neptun

Właściwości:   Neptun jako „sztuczny pierwiastek” otrzymał w 1940 r. Mc Millan i Abelson. Neptun jest promieniotwórczym srebrzystym metalem. Nuklid Neptun-239 wytwarza się w ilościach kilogramowych z Uranu-238, a transmutuje on w rozszczepialny Pluton-239, który ma znaczenie militarne.
Neptun jako ciężki metal zbliżony właściwościami do Uranu może mieć też zbliżone właściwości toksyczne.

Neptun a awaria Czarnobyla:   W wyniku awarii Czarnobyla zostało wyemitowanych 9,45e+17 Bq izotopu Neptun-239
(2% pierwotnej zawartości w rdzeniu).
Ponieważ 1 gram Neptunu-239 ma aktywność 8,59e+15 Bq, odpowiadało tym samym emisji zaledwie 110 g tego izotopu.
Z uwagi na krótki czas połowicznego rozpadu, izotopu Neptun-239, jego ilość zmniejszyła się do 1 g w ciągu zaledwie 0,04 roku, a przemiana wszystkich jąder w Pluton-239 w 0,5 roku. Dziś zatem jest z tych 110 g Np-239: niecałe 109,9 g Pu-239 + 0,1 g U-235 i nikłe fizycznie ilości ich izotopów pochodnych.
WAŻNE: Aktywność Plutonu-239 to nikły ułamek procenta aktywności Neptunu-239!


Cytuj:
Przemiany promieniotwórcze izotopu Neptunu – podane są pod opisem izotopu „Kiur”…





Pluton

Właściwości:   Pluton jako „sztuczny pierwiastek” otrzymali w 1940 r.: Seaborg, Mc Millan, Kennedy i Wahl. Pluton jest promieniotwórczym srebrzystobiałym metalem. Podczas ogrzewania z temperatury pokojowej do temp. topnienia (+640°C) przechodzi przez 6 odmian alotropowych, czyli 5 razy zmienia się jego postać krystalograficzna, gęstość, twardość, rozszerzalność cieplna itp. Niezwykłą cechą Plutonu jest, że między +320°,a +480°C, ma on jako jedyny z metali ujemny współczynnik rozszerzalności cieplnej! Nuklid Pluton-239 ma znaczenie militarne i wytwarza się w ilościach kilogramowych z Uranu-238, który transmutuje wpierw w Neptun-239.
Pluton ma bardzo silne właściwości toksyczne.


Pluton a awaria Czarnobyla:   W wyniku awarii Czarnobyla zostało wyemitowanych co najmniej pięć różnych izotopów plutonu:

  • 3,50e+13 Bq izotopu Pluton-238
    (3% pierwotnej zawartości w rdzeniu);
    co odpowiadało 55 g tego izotopu o aktywności 6,34e+11 Bq/g. Po 33 latach od awarii zostało jeszcze wciąż 43 g tego izotopu + 12,5 g Uranu-234 o łącznej aktywności z jego produktami rozpadu: 2,70e+13 Bq – przemieniają się one w skomplikowanym szeregu promieniotwórczym, którego kresem jest stabilny Ołów.

  • 3,00e+13 Bq izotopu Pluton-239
    (3% pierwotnej zawartości w rdzeniu);
    co odpowiadało 13043 g tego izotopu o aktywności 2,30e+9 Bq/g. WAŻNE: Ten Pluton był od samego początku i wciąż jest zbyt rozproszony, by mogła w nim nastąpić niekontrolowana reakcja łańcuchowa, nie mówiąc o wybuch jądrowym! Po 33 latach od awarii zostało jeszcze 13030 g Plutonu +12,2 g U-235 + ich prod. rozpadu o łącznej aktywności prawie 3,00e+13 Bq – przemieniają się bowiem w skomplikowanym szeregu promieniotwórczym, którego kresem jest stabilny Ołów.

  • 4,20e+12 Bq izotopu Pluton-240
    (2% pierwotnej zawartości w rdzeniu);
    co odpowiadało 498 g tego izotopu o aktywności 8.40e+9 Bq/g. Po 33 latach od awarii zostało jeszcze 496 g+1,7 g U-236 + ich produkty rozpadu o łącznej aktywności 4,19e+12 Bq – przemieniają się w skomplikowanym szeregu promieniotwórczym, którego kresem jest stabilny Ołów.

  • 6,00e+15 Bq izotopu Pluton-241
    (0,3% pierwotnej zawartości w rdzeniu);
    co odpowiadało 574 g tego izotopu o aktywności 3.83e+12 Bq/g. Po 33 latach od awarii zostało jeszcze 321 g tego izotopu oraz powstało jak dotąd z niego: 1212 g Am-241 + 40g Np-237 + ułamek grama inne prod. ich rozpadu, wszystkie mają dziś aktywność 1,38e+15 Bq. Przemieniają się zaś w skomplikowanym szeregu promieniotwórczym, którego kresem jest Bizmut o tak nikłej promieniotwórczości, że traktowany jest on w zasadzie jako pierwiastek stabilny.

  • 9,00e+10 Bq izotopu Pluton-242
    (3% pierwotnej zawartości w rdzeniu);
    co odpowiadało 620 g tego izotopu o aktywności 1,47e+8 Bq/g. Po 33 latach od awarii zostało jeszcze prawie wciąż 620 g tego izotopu + nikłe 0,04 g U-238 i jeszcze mniejsze ilości jego pochodnych izotopów o łącznej aktywności praktycznie nadal 9,00e+10 Bq – przemieniają się natomiast w skomplikowanym szeregu promieniotwórczym, którego kresem jest stabilny Ołów.


Cytuj:
Przemiany promieniotwórcze izotopów Plutonu – podane są pod opisem izotopu „Kiur”…





Kiur

Właściwości:   Kiur jako „sztuczny pierwiastek” otrzymali w 1944 r.: Seaborg, James i Ghiorso. Kiur jest promieniotwórczym srebrzystym metalem (różniącym się już właściwościami od lżejszych aktynowców).
Kiur zbliżony jest właściwościami już nie do aktynowców lecz do lantanowców, może mieć więc zbliżone do nich właściwości toksyczne.


Kiur a awaria Czarnobyla:   W wyniku awarii Czarnobyla zostało wyemitowanych 9,00e+14 Bq izotopu Kiur-242
(2% pierwotnej zawartości w rdzeniu).
Ponieważ 1 gram Kiuru-242 ma aktywność 1,23e+14 Bq, odpowiadało tym samym emisji zaledwie 7. g tego izotopu.
Z uwagi na stosunkowo krótki czas połowicznego rozpadu, izotopu Kiuru-242, jego ilość zmniejszyła się do 1 g w ciągu zaledwie 1,28 roku, a przemiana wszystkich jąder w Pluton-238 nastąpiło w nieco ponad 32 lata od Awarii.

Dziś te dodatkowe 6 g Plutonu-238 + 1 g Uranu-234 + maciupcie ilości jego izotopów pochodnych o łącznej aktywności 3,54e+12 Bq – Wnoszą dziś znacznie mniejszą aktywność do skażonych rejonów – rzędu ok. 0,39% pierwotnej aktywności Kiuru-242.


Cytuj:
Przemiany promieniotwórcze izotopów:

Kiur-242,         Neptun-239,
Pluton-238,     Pluton-239,     Pluton-240,     Pluton-241,     Pluton-242:


Kod:
  ░░░░░░░░░░
  ░ 242-Cm ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  α   ░   T½ = 162,8 dni
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 238-Pu ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  α   ░   T½ = 87,74 lat
      ░
  ░░░░░░░░░
  ░ 234-U ░                ⇦  (to jest też także izotop pochodny z szeregu 242-Pu!)
  ░░░░░░░░░
      ░
  α   ░   T½ = 244500 lat
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 230-Th ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  α   ░   T½ = 77000 lat
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 226-Ra ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  α   ░   T½ = 1600 lat
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 222-Rn ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  α   ░   T½ = 3,823 dni
      ░
  ░░░░░░░░░░ 
  ░ 218-Po ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░░░░░░░░░░                                ░
      ░                                     ░
   α  ░  (99,98%)  T½ = 3,05 min.       β-  ░  (0,02%)  T½ = 3,05 min.
      ░                                     ░
  ░░░░░░░░░░                            ░░░░░░░░░░
  ░ 214-Pb ░                            ░ 218-At ░
  ░░░░░░░░░░                            ░░░░░░░░░░
      ░                                     ░
  β-  ░  T½ = 26,8 min.                  α  ░  T½ = 2 sek.
      ░                                     ░
  ░░░░░░░░░░                                ░
  ░        ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░ 214-Bi ░ 
  ░        ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░░░░░░░░░░                                             ░
      ░                                                  ░
  β-  ░  (99,98%)  T½ = 19,9 min.                     α  ░  (0,02%)  T½ = 19,9 min.
      ░                                                  ░
  ░░░░░░░░░░                                         ░░░░░░░░░░
  ░ 214-Po ░                                         ░ 210-Tl ░
  ░░░░░░░░░░                                         ░░░░░░░░░░
      ░                                                  ░
   α  ░  T½ = 0,0001643 sek.                         β-  ░  T½ = 1,3 min.
      ░                                                  ░
  ░░░░░░░░░░                                             ░
  ░ 210-Pb ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░  T½ = 22,3 lat
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 210-Bi ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░  T½ = 5,012 dni
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 210-Po ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
   α  ░  T½ = 138,3 dni
      ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░ 206-Pb ░  S T A B I L N Y  ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░


Kod:
  ░░░░░░░░░░
  ░ 239-Np ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░   T½ = 2,355 dni
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 239-Pu ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  α   ░   T½ = 24060 lat
      ░
  ░░░░░░░░░
  ░ 235-U ░
  ░░░░░░░░░
      ░
  α   ░   T½ = 703800000 lat
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 231-Th ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░   T½ = 25,52 godz.
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 231-Pa ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  α   ░   T½ = 32760 lat
      ░
  ░░░░░░░░░░ 
  ░ 227-Ac ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░░░░░░░░░░                                ░
      ░                                     ░
  β-  ░  (98,62%)  T½ = 21,77 lat        α  ░  (1,38%)  T½ = 21,77 lat
      ░                                     ░
  ░░░░░░░░░░                            ░░░░░░░░░░
  ░ 227-Th ░                            ░ 223-Fr ░
  ░░░░░░░░░░                            ░░░░░░░░░░
      ░                                     ░
   α  ░  T½ = 18,71 dni                 β-  ░  T½ = 21,8 min.
      ░                                     ░
  ░░░░░░░░░░                                ░
  ░ 223-Ra ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░░░░░░░░░░
      ░
   α  ░  T½ = 11,43 dni
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 219-Rn ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
   α  ░  T½ = 3,96 sek.
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 215-Po ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
   α  ░  T½ = 0,00178 sek.
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 211-Pb ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░  T½ = 36,1 min.
      ░
  ░░░░░░░░░░ 
  ░ 211-Bi ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░░░░░░░░░░                                ░
      ░                                     ░
   α  ░  (99,72%)  T½ = 2,14 min.       β-  ░  (0,28%)  T½ = 2,14 min.
      ░                                     ░
  ░░░░░░░░░░                            ░░░░░░░░░░
  ░ 207-Tl ░                            ░ 211-Po ░
  ░░░░░░░░░░                            ░░░░░░░░░░
      ░                                     ░
  β-  ░  T½ = 4,77 min.                  α  ░  T½ = 0,516 sek.
      ░                                     ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░ 207-Pb ░       S T A B I L N Y       ░ 207-Pb ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░


Kod:
  ░░░░░░░░░░
  ░ 240-Pu ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  α   ░   T½ = 6537 lat
      ░
  ░░░░░░░░░
  ░ 236-U ░
  ░░░░░░░░░
      ░
  α   ░   T½ = 23410000 lat
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 232-Th ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  α   ░   T½ = 14050000000 lat
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 228-Ra ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░   T½ = 5,75 lat
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 228-Ac ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░   T½ = 6,13 godz.
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 228-Th ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  α   ░   T½ = 1,913 roku
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 224-Ra ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  α   ░   T½ = 3,66 dni
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 220-Rn ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  α   ░   T½ = 55,6 sek.
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 216-Po ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  α   ░   T½ = 0,15 sek.
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 212-Pb ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░   T½ = 10,64 godz.
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 212-Bi ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░░░░░░░░░░                                    ░
      ░                                         ░
  β-  ░  (64,07%)  T½ = 60,55 min.           α  ░  (35,93%)  T½ = 60,55 min.
      ░                                         ░
  ░░░░░░░░░░                                ░░░░░░░░░░
  ░ 212-Po ░                                ░ 208-Tl ░
  ░░░░░░░░░░                                ░░░░░░░░░░
      ░                                         ░
   α  ░  T½ = 0,000000305 sek.              β-  ░  T½ = 3,07 min.
      ░                                         ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░ 208-Pb ░         ░ ░ ░ ░ ░ ░ ░ ░         ░ 208-Pb ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░


Kod:
  ░░░░░░░░░░
  ░ 241-Pu ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░░░░░░░░░░                                   ░
      ░                                        ░
  β-  ░ (99,99755%)  T½ = 14,4 lat          α  ░ (0,00245%)  T½ = 14,4 lat
      ░                                        ░
  ░░░░░░░░░░                               ░░░░░░░░░
  ░ 241-Am ░                               ░ 237-U ░
  ░░░░░░░░░░                               ░░░░░░░░░
      ░                                        ░
   α  ░  T½ = 432,2 lat                    β-  ░  T½ = 6,75 dni
      ░                                        ░
  ░░░░░░░░░░                                   ░
  ░ 237-Np ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  α   ░   T½ = 2140000 lat
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 233-Pa ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░   T½ = 27 dni
      ░
  ░░░░░░░░░
  ░ 233-U ░
  ░░░░░░░░░
      ░
   α  ░  T½ = 158500 lat
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 229-Th ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
   α  ░  T½ = 7340 lat
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 225-Ra ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░   T½ = 14,8 dni
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 225-Ac ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
   α  ░  T½ = 10 dni
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 221-Fr ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
    α  ░  T½ = 4,8 min.
      ░
  ░░░░░░░░░░
  ░ 217-At ░
  ░░░░░░░░░░
      ░
   α  ░  T½ = 0,0323 sek.
      ░
  ░░░░░░░░░░ 
  ░ 213-Bi ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░░░░░░░░░░                                        ░
      ░                                             ░
  β-  ░  (97,84%)  T½ = 45,65 min.               α  ░  (2,16%)  T½ = 45,65 min.
      ░                                             ░
  ░░░░░░░░░░                                    ░░░░░░░░░░
  ░ 213-Po ░                                    ░ 209-Tl ░
  ░░░░░░░░░░                                    ░░░░░░░░░░
      ░                                             ░
   α  ░  T½ = 0,0000034 sek.                    β-  ░  T½ = 2,2 min.
      ░                                             ░
  ░░░░░░░░░░                                        ░
  ░ 209-Pb ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░░░░░░░░░░
      ░
  β-  ░  T½ = 3,253 godz.
      ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░ 209-Bi ░  quasi „S T A B I L N Y”  ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
      ░
   α  ░   T½ = 19000000000000000000 lat
      ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
  ░ 205-Tl ░  S T A B I L N Y  ░
  ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░


Kod:
     ░░░░░░░░░░░
     ░ 242-Pu ░
     ░░░░░░░░░░░
         ░
     α   ░   T½ = 376300 lat
         ░
     ░░░░░░░░░
     ░ 238-U ░
     ░░░░░░░░░
         ░
     α   ░   T½ = 4468000000 lat
         ░
     ░░░░░░░░░░ 
     ░ 234-Th ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
     ░░░░░░░░░░                                     ░
         ░                                          ░
     β-  ░  (99,8%)  T½ = 24,1 dni           β-, γ  ░  (0,2%)  T½ = 24,1 dni
         ░                                          ░
     ░░░░░░░░░░░                                    ░
     ░ 234ᵐ-Pa ░░░░░░░░░░░░░░░░░                    ░
     ░░░░░░░░░░░               ░                    ░
         ░                     ░                    ░
  β-, γ  ░  (99,87%)        γ  ░  (0,13%)           ░ 
         ░  T½ = 1,17 min.     ░  T½ = 1,17 min.    ░
         ░                     ░                    ░
         ░                   ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
         ░                   ░         234-Pa         ░
         ░                   ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
         ░                                ░
         ░                            β-  ░  T½ = 6,7 godz.
     ░░░░░░░░░                            ░
     ░ 234-U ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
     ░░░░░░░░░
         ░
         ⇩

         A dalsze
         przemiany?

         Podane są na
         wcześniejszym
         schemacie:
         242-Cm ⇨ 238-Pu ⇨ …

         ⇧
         ░
     ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
     ░ 206-Pb ░  S T A B I L N Y  ░
     ░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░








PODSUMOWANIE


Aktywność 1. grama danego izotopu określiłem znając jego liczbę masową „A” i okres półtrwania „T½”, które podane są np na str. ToRI:

(6,022e+23 × ln2) / (liczba masowa × T½ w sekundach)

Dzieląc podane przez UNSCEAR wartości emisji w [Bq] przez aktywność w [Bq] 1 g radionuklidów, otrzymałem fizyczne wartości ilości wyemitowanych izotopów w gramach…

Trzeba pamiętać, że powyższy wzór określa aktywność czystej próbki bez domieszek innych pokrewnych izotopów. W rzeczywistych próbkach z domieszkami, dana aktywność więc może być inna, niż próbki „czystej”.


Natomiast aktywność po określonym czasie „t”, można określić ze wzoru:

Aktywność początkowa × e DO POTĘGI –(ln2 × t/T½)

gdzie „e” to oczywiście podstawa logarytmu naturalnego: 2,71821828…




W tej tabeli zebrane są razem wszystkie istotne dane opisane w tekście:

Kod:
  Aktywn. właść.        Izotopu:      Emisja 1986 = ilość:     Pozostało 2019 = ilość:
                                       [Bq]         [g]            [Bq]         [g]

  1,45e+13 [Bq/g]        85-Kr         3,30e+16      2271          3,91e+15      269
  6,93e+15 [Bq/g]       133-Xe         6,50e+18       938          0               -

  1,12e+15 [Bq/g]       129ᵐ-Te        2,40e+17       215          1,41e+09      215
  1,12e+16 [Bq/g]       132-Te         1,15e+18       102          0               -
  4,59e+15 [Bq/g]       131-I          1,76e+18       383          0               -
  4,20e+16 [Bq/g]       133-I          2,50e+18        60          0               -
  4,79e+13 [Bq/g]       134-Cs         5,40e+16      1127          8,22e+09       <1
  2,71e+15 [Bq/g]       136-Cs         3,60e+16        13          0               -
  3,22e+12 [Bq/g]       137-Cs         8,50e+16     26381          7,72e+16    12306

  1,08e+15 [Bq/g]        89-Sr         1,15e+17       107          0               -
  5,05e+12 [Bq/g]        90-Sr         1,00e+16      1979          9,12e+15      902
  1,20e+15 [Bq/g]       103-Ru         1,68e+17       141          0               -
  1,24e+14 [Bq/g]       106-Ru         7,30e+16       589          2,04e+07      <<1
  2,71e+15 [Bq/g]       140-Ba         2,40e+17        89          0               -

  7,96e+14 [Bq/g]        95-Zr         1,96e+17       246          0               -
  1,78e+16 [Bq/g]        99-Mo         1,68e+17         9          5,94e+09        9
  1,06e+15 [Bq/g]       141-Ce         1,96e+17       186          0               -
  1,18e+14 [Bq/g]       144-Ce         1,16e+17       982          4,05e+04      <<1
  8,59e+15 [Bq/g]       239-Np         9,45e+17       110          2,53e+11      110
  6,34e+11 [Bq/g]       238-Pu         3,50e+13        55          2,70e+13       55
  2,30e+09 [Bq/g]       239-Pu         3,00e+13     13043          3,00e+13    13043
  8,43e+09 [Bq/g]       240-Pu         4,20e+12       498          4,19e+12      498
  3,81e+12 [Bq/g]       241-Pu         6,00e+15      1574          1,38e+15     1573
  1,47e+08 [Bq/g]       242-Pu         9,00e+10       620          9,00e+10      620
  1,23e+14 [Bq/g]       242-Pu         9,00e+14        7           3,54e+12        7


                               RAZEM:  1,46e+19     51728          9,16e+16   29608

                                            100%      100%            0,63%     57%
                                          względem 1986 r.         względem 1986 r .







ZAKOŃCZENIE, czyli jak się to ma do rzeczywistości?


Pomiary promieniowania w Marcu 2010 (tj. miesiąc przed 24-ą Rocznicą Awarii) podczas mojej drugiej i jak dotąd ostatniej wyprawy do Czarnobyla… Pomiary wykonane przez mnie dozymetrem «TERRA-P» wskazywały, że w Zonie i większości miejsc Prypeci dawka ekspozycyjna była rzędu 1 mikro Sv/h, a często i mniej (np. w okolicach Lazurowego Basenu 0,23 mikro Sv/h…).


Z uwagi na tzw. „cezolubność” mchu, wzrost promieniowania jest obserwowalny na enklawach mchu, ale jednak tylko w tych w centrum:
- mech koło „Hotelu Polesie” – 2 mikro Sv/h koło „Energetyka” 5 mikro Sv/h
- mech koło samochodzików w wesołym miasteczku – 18 mikro Sv/h
- mech poza centrum nie wskazywał już znaczącego wzrostu ponad otoczenie

- wbrew obiegowej opinii w budynkach nie ma wzrostu promieniowania, dozymetr wskazywał w nich 0,1 mikro Sv/h

- wzrost promieniowania był za to w ściernisku zwanym szumnie „Czerwonym Lasem” – 7 mikro Sv/h w pojeździe (czyli in situ byłoby kilka, kilkanaście razy wyżej).

-200 metrów od Sarkofagu Bloku IV: 3 mikro Sv/h

- niedaleko niedokończonych Bloków V i VI: 1 mikro Sv/h

A wystarczy pojechać tylko kilka, kilkanaście km od CzAES i…

…np. w miasteczku Czarnobyl jest już nikłe 0,14 mikro Sv/h!

CZYLI TAKIE SAMO JAK W WARSZAWIE pod PKiN – 0,15 mikro Sv/h!






ŹRÓDŁA INFORMACJI


Przy pisaniu niniejszego tekstu korzystałem z następujących artykułów i danych:

http://www.unscear.org/docs/reports/annexj.pdf

http://www.unscear.org/unscear/en/chernobylmaps.html

http://www.atom.edu.pl/index.php/bezpie ... wotne.html

http://www.1728.com/decayexp.htm

Z.Dobkowska, K.M.Pazdro, Szkolny Słownik Chemiczny, WSiP 1986


Ostatnio edytowano 12 sie 2023 19:21 przez Andrzej_K, łącznie edytowano 2 razy

03 maja 2010 17:41
Zobacz profil
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 22 sie 2011 16:51
Posty: 37
Lokalizacja: Białystok
Post Re: O aktywności radionuklidów w Czarnobylu w 1986 r. oraz dziś
Wnioskuję po Pana tekście, iż choć bym na głowie staną, przy normalnej eksploracji terenu, nie sposób zostać napromieniowanym nadmiernie???

A chciałem przynajmniej przez jakiś czas zaoszczędzić na prądzie :))

_________________
POdPiS :)) Z Podlasia - Na zdrowie!!! Dawaj mi tu na http://www.facebook.com/karol.kundzicz


04 wrz 2011 09:47
Zobacz profil

Dołączył(a): 04 wrz 2011 11:15
Posty: 1
Post Re: O aktywności radionuklidów w Czarnobylu w 1986 r. oraz dziś
Pewnie, że nie. Inaczej wycieczki były by niemożliwe. Chyba, że chcesz jeść mech


04 wrz 2011 12:36
Zobacz profil
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 22 sie 2011 16:51
Posty: 37
Lokalizacja: Białystok
Post Re: O aktywności radionuklidów w Czarnobylu w 1986 r. oraz dziś
Bez przesady, będę pewnie miał pasztet w wersji turist :)

_________________
POdPiS :)) Z Podlasia - Na zdrowie!!! Dawaj mi tu na http://www.facebook.com/karol.kundzicz


04 wrz 2011 12:41
Zobacz profil
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 26 cze 2009 21:31
Posty: 465
Lokalizacja: Olkusz
Post Re: O aktywności radionuklidów w Czarnobylu w 1986 r. oraz dziś
Kundzior napisał(a):
Wnioskuję po Pana tekście, iż choć bym na głowie staną, przy normalnej eksploracji terenu, nie sposób zostać napromieniowanym nadmiernie???

(...)


Bez obawy, wyprawy "Strefy Zero" są organizowane tak, aby pochłonięta dawka podczas całej eskapady była naprawdę nieduża: góra kilka mikro Sv (czyli tyle ile tak czy siak się otrzymuje lecąc samolotem 2,5h z Warszawy do Londynu lub vice versa).



Kundzior napisał(a):
(...)

A chciałem przynajmniej przez jakiś czas zaoszczędzić na prądzie :))


Przypuszczam, że z tym całym świeceniem "po Czarnobylu" wzięło się z stąd, że ktoś przeszedł się w Ukrainie po lesie i zwrócił uwagę, że miejscami coś "świeci" — przed 1986 r. nikt prócz mikologów na to nie zwracał uwagi, ale po 1986 zrobiono z tego niezły "SHOW"...

A oto co świeci w lesie:
Cytuj:
Świecenie nocą pewnego gatunku grzyba na spróchniałym drzewie
(kliknij żeby powiększyć):


Obrazek     Obrazek

Źródło zdjęć — art.: "Wiedzy i Życia"


Świecenie tych grzybów nie ma rzecz jasna nic wspólnego z promieniowaniem jonizującym, lecz z specjalnymi biochemicznymi substancjami. Prócz grzybów na lądzie świecą owady: Świetliki, a w głębinach morskich świecą niezliczone gatunki różnych mniej lub bardziej dziwacznych istot...
Choć biologowie są zgodni, że świecenie zwierzętom ma na celu ułatwić zdobywania pożywienia i porozumiewania się (zwierzęta morskie) lub do prokreacji (Świetliki) — to jaki cel przyświeca świecenie grzybom?
Tego jeszcze nie wiadomo...


Pewne naturalnie występujące promieniotwórcze minerały mogą świecić pod wpływem promieniowania jonizującego, np. z domieszki uranu czy toru. Muszą one jednak zawierać substancje, która pod wpływem tegoż promieniowania emituje światło widzialne — tzw. luminofor, którym między innymi nim jest Siarczek Cynku (ZnS)...
...jednakże w paliwie reaktora występuje już wysoce przerobiony Uran, który już nie ma np. ZnS, a więc zarówno ono, jak i wyemitowane w 1986 r. radionuklidy, nie mają już "czym świecić".


04 wrz 2011 13:55
Zobacz profil
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 08 kwi 2011 15:04
Posty: 1042
Lokalizacja: Serce umierającej gwiazdy
Post Re: O aktywności radionuklidów w Czarnobylu w 1986 r. oraz dziś
Polon emanuje niebieską poświatą wywołaną jonizacją powietrza.

_________________
Dawne konto: predatoraf :P Data rejestracji: Któryś tam kwiecień 2009
http://wyprawyleona.pl


04 wrz 2011 14:14
Zobacz profil
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 26 cze 2009 21:31
Posty: 465
Lokalizacja: Olkusz
Post Re: O aktywności radionuklidów w Czarnobylu w 1986 r. oraz d
Serdecznie zapraszam Państwa do lektury dopiero co chwilą zaktualizowanego PO RÓWNO 9. latach artykułu, pt.:

O aktywności radionuklidów w Czarnobylu w 1986 r. oraz dziś

…wiele zmieniłem i w nim poprawiłem, a przede wszystkim przeliczyłem wartości aktywności KILKUDZIESIĘCIU izotopów z 2010 na 2019 r.


To nie wszystko!

Poniżej linki do tabeli, w której zebrane są RAZEM wyniki obliczeń, począwszy od chwili katastrofy na kolejne 50 lat.
Możecie Państwo śmiało z nich korzystać…



Wersja do wyświetlania na ekranie!
Kliknij na obrazek by wyświetlić go w dużej rozdzielczości…

Obrazek


Wersja do druku!
Kliknij na obrazek by wyświetlić go w dużej rozdzielczości…

Obrazek


EDIT — 6.V.2019 r.: dodałem link do pliku PDF…
Wersja do druku – plik PDF!

Obrazek



Informacje techniczne na temat tej tabeli:

  • Oryginalna długość pozioma tabeli to to 65,5 cm
    (wydruk jako 1:1 – w firmie poligraficznej na ploterze wielkoformatowym na rolce: 65,5 × 29,7 cm)

  • Wydruk na A3 poziomo – zmniejszy tabelę oraz zawarte w niej liczby do 64% oryginału.

  • Wydruk na A4 poziomo – zmniejszy tabelę oraz zawarte w niej liczby do 45% oryginału.


Ostatnio edytowano 06 maja 2019 12:48 przez Andrzej_K, łącznie edytowano 1 raz

03 maja 2019 23:36
Zobacz profil

Dołączył(a): 23 kwi 2009 23:34
Posty: 366
Post Re: O aktywności radionuklidów w Czarnobylu w 1986 r. oraz d
Dziękuję za wykonanie tej tytanicznej, mrówczej pracy! Świetne, rzetelne podsumowanie dla każdego geeka w tym temacie :)


04 maja 2019 15:59
Zobacz profil
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 09 cze 2016 06:23
Posty: 320
Lokalizacja: Częstochowa
Post Re: O aktywności radionuklidów w Czarnobylu w 1986 r. oraz d
@Andrzej_K
Przeczytałem z wielkim zaciekawieniem.
Dziękuje za wspaniałe opracowanie - na pewno włożył Pan w to mnóstwo pracy.

_________________
Co nas nie zabije, to nas wzmocni.

4x w Strefie na Ukrainie, łącznie 12 dni.
1x w Strefie na Białorusi, łącznie 2 dni.
Dozymetry: Terra P, Polaron Prypiat x2, DP66M, Biełła.


05 maja 2019 16:11
Zobacz profil
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 26 cze 2009 21:31
Posty: 465
Lokalizacja: Olkusz
Post Re: O aktywności radionuklidów w Czarnobylu w 1986 r. oraz d
Dziękuję Panom:

@mietek i @Mad_Boar

oraz także innym Forumowiczom StrefaZero.org

za docenienie mojego wysiłku włożonego w to opracowanie


Andrzej_k


06 maja 2019 14:00
Zobacz profil
Wyświetl posty nie starsze niż:  Sortuj wg  
Utwórz nowy wątek Odpowiedz w wątku  [ Posty: 13 ]  Przejdź na stronę 1, 2  Następna strona


Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 7 gości


Nie możesz rozpoczynać nowych wątków
Nie możesz odpowiadać w wątkach
Nie możesz edytować swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz dodawać załączników

Szukaj:
Skocz do:  
cron
Powered by phpBB © phpBB Group.
Designed by Vjacheslav Trushkin for Free Forums/DivisionCore.
Przyjazne użytkownikom polskie wsparcie phpBB3 - phpBB3.PL